ေက်းဇူးျပစ္မွားဒဏ္ဆယ္ပါးႏွင့္ ခင္ပြန္းၾကီးဆယ္ပါးကန္ေတာ့ခန္း

ပိုင္းေလာ့ဆရာေတာ္ အရွင္ေဇယ်ပ႑ိတ (မိုးကုတ္ဓမၼကထိက) ေရးသားျပဳစုေသာ ေက်းဇူးျပစ္မွားဒဏ္ဆယ္ပါးႏွင့္ခင္ပြန္းၾကီးဆယ္ပါးကန္ေတာ့ခန္းစာအုပ္မွ မွတ္သားဖြယ္ရာမ်ား -

ခင္ပြန္း    ။    ။    ေက်းဇူးရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္မွန္ရင္ ခင္ပြန္းလို႕သံုးတယ္။
                      ဘုရားအေလာင္းေတာ္ေက်းမင္းဟာ သစ္ပင္ကိုမွီျပီးစားရလို႕ သစ္ပင္ကိုေတာင္ အေဆြခင္ပြန္းလို႕သတ္မွတ္တယ္။ 

ခင္ပြန္းၾကီး ၁၀ ပါး    ။    ။

1. ဘုရား
   
2. ပေစၥကဗုဒၶါအရွင္ျမတ္
   
3. အဂၢသာ၀က မဟာသာ၀က (ဘုရားရွင္ရဲ႕ပါရမီကို ေလးပံုတစ္ပံုျဖည့္ရတယ္။ တသေခၤ်နဲ႕ ကမၻာတစ္သိန္းပါရမီျဖည့္ရတယ္၊ အဂၢသာ၀ကဆိုတာ အျခားမဟုတ္ဘူး။ လက္၀ဲရံေလးဆယ္၊ လက္ယာရံေလးဆယ္ ေပါင္းရွစ္ဆယ္။ ဦးေဆာင္တဲ့ပုဂၢိဳလ္က အရွင္သာရိပုတၱရာနဲ႕အရွင္ေမာဂၢလန္ မေထရ္ႏွစ္ပါးျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီႏွစ္ပါးကို အဂၢသာ၀ကလို႕ေခၚတယ္။  က်န္တဲ့၇၈ပါးကို မဟာသာ၀က)
   
4. ရိုးရိုးရဟႏၱာ
   
5. မိခင္
   
6. ဖခင္
   
7. အသိအလိမၼာေပးတဲ့သူ (ဆရာသမား)
   
8. သီလဂုဏ္ သမာဓိဂုဏ္ ပညာဂုဏ္ ျဖည့္က်င့္တဲ့ လူပုဂၢိဳလ္၊ ရဟန္းပုဂၢိဳလ္၊ အရိယာပုဂၢိဳလ္
   
9. ဘုရားရဲ႕တရားေတာ္ေတြကို ျပန္လည္ေဟာၾကားေပးတဲ့ ဆရာသမား (စကားလံုးတစ္လံုးေလးပဲ အသိရသြားပါေစ ေက်းဇူးရွိတယ္)
   
10. အေထာက္အပံ့ျပဳခဲ့ဖူးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ (ထမင္းတစ္လုပ္ ေရတစ္မႈတ္ျဖစ္ေစ ေနာက္ဆံုးေနရာေလးဖယ္ေပးတာကအစ အကုန္ပါတယ္)

သံသရာသက္တမ္းေရတြက္ပံု

ဘုရားကေဟာျပန္တယ္။ သံသရာသက္တမ္းက အင္မတန္ၾကာတယ္တဲ့။ ဘယ္ေလာက္ၾကာလဲဆိုရင္ သေခၤ်ေပါင္းအနႏၱတဲ့။ တစ္ေသခၤ်ဟာ ဘယ္ေလာက္ရွိလဲ။ စာတတ္ပုဂၢိဳလ္ဆရာေတာ္ၾကီးေတြကေျပာတယ္။ တစ္သေခၤ်ဟာ တစ္ေနာက္မွာ သံုညအလံုးေပါင္း တစ္ရာ့ေလးဆယ္ရွိတယ္တဲ့။ ဒါဟာႏွစ္လားေမးေတာ့ ကမၻာေတြပါတဲ့။ ကမၻာအလံုးေပါင္းလို႕မွတ္ပါ။ ကာလေနာ္။ အဲဒါကို တစ္သေခၤ်လုိ႕ေခၚတယ္။
အဲ့ေတာ့ တစ္ကမၻာကို ဘယ္ေလာက္ၾကာလဲလို႕ေမးေတာ့ ဘုရားေျဖခဲ့တယ္။ အလ်ား(၁၂) မိုင္၊ အနံ(၁၂) မိုင္၊ အျမင့္(၁၂) မိုင္ ရွိတဲ့သံကန္ၾကီးတဲ့၊ အဲ့ထဲကို မံုညွင္းေစ့ အျပည့္ထဲ့မယ္တဲ့။ ခ်စ္သားတို႕ အႏွစ္တစ္ရာၾကာမွ မံုညွင္းေစ့ တစ္ေစ့ဖယ္မယ္တဲ့။ ထိုမံုညွင္းေစ့မ်ား ကုန္သြားေသာကာလသည္ တစ္ကမၻာခန္႕ဟုမွတ္တဲ့။ တစ္ကမၻာအတြင္းမွာ မေသဘူးတဲ့ေနရာမ၇ွိဘူးတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ အခုေနထိုင္ရာေနရာဟာလည္း ေနရာေဟာင္းတဲ့။ အသစ္မဟုတ္ဘူး။ ဒါဟာမလြဲတဲ့နိယာမ။
ဘုရားရွင္ျဖည့္ခဲ့တာက အဲ့ဒီလို သေခၤ်အစုေလးစုအျပင္ အစြန္း ကမၻာတစ္သိန္း၊ ေလးသခၤ်နဲ႕ ကမၻာတစ္သိန္းေနာ္။
ဘုရားရွင္ဟာ သတတၱ၀ါေတြရဲ႕ အထည္အစ (တနည္း) ဘ၀အစကို မေဟာဘူး။ ဘာလို႕လည္းဆိုေတာ့ အခ်ိန္မေပးႏုိင္တာ။

ဒႆန နဲ႕တကၠ

ခ်စ္သားတို႕ လူတစ္ေယာက္အေၾကာင္းကို ေနာက္ဆုတ္ေတြးလုိက္ရင္ (၄၅)၀ါျပည့္တာေတာင္ အစေရာက္မွာ မဟုတ္ဘူးတဲ့။ အခ်ိန္ေပးရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ဘုရားမေဟာဘူး။ အက်ိဳးမထူးလို႕တဲ့။ ကိုယ္တိုင္မျမင္တာကိုလည္း ျဖီးျဖန္းျပီးမေဟာဘူး။ အထင္နဲ႕လည္းမေဟာဘူး၊ ျမင္တာကိုပဲ ေဟာတယ္၊ လိုအပ္ရင္ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္းဘယ္ေလာက္က ဘာျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒီလိုေတာ့ေဟာတယ္။ သံေ၀ဂရေအာင္၊ တ၇ားရေအာင္ေတာ့ေဟာတယ္။ ဒႆနဆိုတာ တိုက္ရိုက္ျမင္တာကိုေျပာတာ။ ဘုရားက နိဗၺန္ကို တိုက္ရိုက္ျမင္တာေနာ္။ အခုသက္ရွိထင္ရွားကိုပဲ နိဗၺာန္ျမင္ရမယ္။ ေသရင္လည္း က်ိန္းေသလြတ္ေျမာက္မယ္။ တိုက္ရိုက္ျမင္တဲ့ တရားကိုပဲ ဘုရားကေဟာတယ္။
တကၠဆိုတာ မွန္းဆေတြးတာ။ ေရွးတုန္းက ဂိုဏ္းဂဏေတြဟာ ကိုယ္တိုင္ ျမင္တာမဟုတ္ဘဲနဲ႕ ေသရင္ေရာက္မယ္။ May Be ေပါ့ေနာ္။ ဒါဟာက်ိန္းေသမဟုတ္ဘူး။ ေသရင္ေ၇ာက္လိ္မ့္မယ္ဆိုတာ တကၠ၀ါဒ၊ ဒါေၾကာင့္ တကၠတြန္းလို႕ေခၚတာ။ ဥပမာ ျဗဟၼာၾကီးေတြကစတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဖန္ဆင္းရွင္ေတြက ဖန္ဆင္းတယ္လို႕ေျပာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္း တကယ္မသိဘူး။ ျမင္တာမဟုတ္ဘဲနဲ႕ မွန္းဆျပီးေျပာတာ။ ကိုယ္လည္းမျမင္၊ သူလည္းမျမင္ဘဲနဲ႕ မွန္းဆေျပာတာ။
ဘုရားရွင္ဟာဒီလိုမဟုတ္ဘူး၊ တိုက္ရိုက္က်င့္ တိုက္ရိုက္ျမင္ရမယ္။ ခိုင္မာတဲ့၀ါဒေခၚတယ္။

သံသရာမွာ ေက်းဇူးကင္းသူမ၇ွိ

ဘုရားကျပျပန္တယ္၊ ေျမၾကီးခဲကို ဇီးေစ့ေလာက္ေလးလံုးတဲ့၊ အဲဒီလိုလံုးျပီး၊ ဒါဟာဒီဘ၀မွာ ေတာ္ခဲ့တဲ့အေဖဆိုျပီးဖယ္လိုက္၊ ဒုတိယဘ၀၊ တတိယဘ၀စသျဖင့္ ဖယ္လုိက္တဲ့ ေျမၾကီးသာကုန္သြားဖြယ္ရွိတယ္။ အေဖ၊ အေမေတြဆံုးမွာမဟုတ္ဘူးတဲ့။ ဒီေလာက္သံသရာမွာ မ်ားခဲ့တာ။ ဒါေၾကာင့္ အကုန္လံုးဟာ အမ်ိဳးေတာ္ခဲ့ဖူးသူေတြခ်ည္းပဲ။ လူဟာလူပဲ။ ဘာသာအုတ္တံတိုင္းနဲ႕ျခားမေနပါနဲ႕။ ဘာသာဆုိတဲ့အယူ၀ါဒေတြ ျခားထားလုိ႕ လူေတြဟာ ေမတၱာကင္းမဲ့ကုန္တာေပါ့။ နယ္နိမိတ္ေတြမျခားဘဲ လူလူခ်င္းေမတၱာထားရင္အေကာင္းဆံုးပါပဲ။
တစ္ဦးနဲ႕တစ္ဦး ေက်းဇူးျမင္ရင္ အားလံုးမွာဘာေပၚလဲဆိုေတာ့ ေမတၱာဆိုတာေပၚလာတယ္။ ေမတၱာဓါတ္ထြက္ျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းဟာ ေက်းဇူးျမင္ျခင္းပဲ။

ဒဏ္ဆယ္ပါး

ေက်းဇူးတရားဆိုတာ ကိုယ့္ရဲ႕စိတ္အစဥ္မွာ ဆက္စပ္ေနတယ္။ တစ္ဦးနဲ႕တစ္ဦးဟာ ဆက္စပ္ေနတယ္။ သူေပးတဲ့အစားအစာ၊ သူေပးတဲ့အင္အားေပါ့။ တျခားပုဂၢိဳလ္ကေပးတဲ့ စြမ္းအင္ေတြ ကိုယ့္မွာရထားတယ္။ အဲ့ဒီအင္အားနဲ႕ အဲ့ဒီပုဂၢိဳလ္ကိုျပန္ျပီး တိုက္ခိုက္တယ္ဆိ္ု မေတာ္ပါဘူး။ မျမင္တာကို ကန္းတယ္လုိ႕ေခၚတယ္။ ေက်းဇူးကန္းတဲ့စကားဟာ သူရဲ႕ျပဳဖူးခဲ့တဲ့ေက်းဇူးကို မျမင္တာ။ အခ်င္းခ်င္းတိုက္ခိုက္တဲ့ စကားေတြေျပာၾကတယ္။ ကန္းေတာ့ မဟုတ္တာေတြလုပ္ၾကတယ္။ ဘုရားဉာဏ္နဲ႕ၾကည့္လိုက္ေတာ့ (သူေတာ္ေကာင္းအျမင္နဲ႕ၾကည့္လိုက္ေတာ့) ျပစ္မွားစရာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္မွကို မ၇ွိဘူး။ ျပစ္မွားျခင္းဆိုတာ အပူဓါတ္အဟုန္ေတြပဲ။

ခင္ပြန္းၾကီး ၁၀ပါးျပစ္မွားရင္ ဒဏ္ ၁၀ပါးသင့္တယ္။

1. ေသြးအန္ျဖစ္လြယ္
   
2. ေ၇ာင္း၀ယ္ရံႈးျခင္း
   
3. ခ်ိဳ႕ယြင္းအဂၤါ
   
4. ႏူနာကု႒
   
5. ရူးၾကေဖာက္ျပန္
   
6. မင္းဒဏ္သင့္ခဏ္း
   
7. ၾကမ္းတမ္းစြပ္စြဲ
   
8. ေသကြဲသားခ်င္း
   
9. ပ်က္ျခင္းစည္းစိမ္
   
10. ေနအိမ္မီးေလာင္
    ဒုကၡေကာင္သည္၊ လူ႕ေဘာင္ဒိ႒၊ ေတြ႕ၾကံဳရ၍၊ ေသကငရဲ၊ ကမၻာစြဲ၏။ ဤဒဏ္၁၀ပါးအျပင္ မဂၤဉာဏ္ ဖိုလ္ဉာဏ္ကိုပင္ တားႏုိင္ပါသည္။

ပုဂၢိဳလ္ ၁၄ဦးနဲ႕ တန္ျပန္အဆ

တစ္ေလာကလံုးမွာရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဘုရားက ခြဲလုိက္ေတာ့ ၁၄ဦးေတြ႕တယ္ အေပၚဆံုးက ၂ဦး၊ ေနာက္ ၈ဦး၊ ေနာက္ ၄ဦး။

ပုဂၢိဳလ္                                                            တန္ျပန္အဆ

ဗုဒၶ၊ သက္ရွိဘုရား မိဘ                                    (အထူးဆိုဖြယ္ရာမရွိ)

ပေစၥက ဗုဒၶ
အရဟၱမဂ္
အရဟတၱဖိုလ္
အနာဂါမိမဂ္
အနာဂါမိဖိုလ္                                                   (ဆိုဖြယ္ရာမရွိ) အသေခၤ်ယ်
သကဒါဂါမိမဂ္
သကဒါဂါမိဖိုလ္
ေသာတာပတၱိမဂ္
ေသာတာပတတၱိဖိုလ္

သီလ+သမာဓိရွိသူ                                            ကုေ႗တစ္သိန္း

သီလရွိသူ                                                       သိန္း

သီလမဲ့သူ                                                      ေထာင္

တိရိစၦာန္                                                       အဆ/ဘ၀ ရာဂဏန္း

တန္ျပန္အဆသည္ အခိ်ဳးအဆလိုက္ ကြာသြားတယ္။ ေကာင္းတာလုပ္လုပ္ ဆိုးတာလုပ္လုပ္။
မွတ္ခ်က္၊ ဒီအထဲမွာ ထူးျခားတာဟာ သက္ရွိဘုရားဆိုတာ ရွိတယ္။ ဒါဟာဆ၇ာမ်ားဆံုးမတာေနာ္။ မိဘဟာ သက္၇ွိဘုရားတဲ့။ အဆသိပ္မ်ားတယ္မွတ္ပါ။

ေက်းဇူးရွိတဲ့သူ အထူးသျဖင့္ ခင္ပြန္း၁၀ပါးကို ျပစ္မွားမိရင္ ကန္ေတာ့ေတာင္းပန္ရတယ္။ ဒီအထဲမွာ ပဥၥာနႏၱိယကံကလြဲရင္ က်န္တာေတြ ေျပတယ္လုိ႕မွတ္ထားရမယ္။ ပဥၥာနႏၱိယ ကံသမားေတာင္မွ ကန္ေတာ့လို႕ရွိရင္ ငရဲသက္တမ္းေလ်ာ့တယ္တဲ့။ ဥပမာ အဇာတသတ္မင္းသားကိုၾကည့္ပါ. မဂ္သာမရတာ။ ငရဲသက္တမ္းေလ်ာ့သြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကန္ေတာ့တာ နည္းနည္းမွ မေလွ်ာ့နဲ႕။ မရံႈးဘူးလို႕ မွတ္ပါ။

ပဥၥာနႏၱိယကံ ငါးပါး

1. ဘုရားကို ေသြးစိမ္းတည္ေအာင္ လုပ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ (ဘယ္ေလာက္ကန္ေတာ့ကန္ေတာ့ ငရဲက်မွာပဲ။)
   
2. ရဟႏၱာသတ္မိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္
   
3. အမိသတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္
   
4. အဖသတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္
   
5. သံဃာသင္းခြဲတဲ့ ပုဂၢိဳလ္
   

ေျဖလို႕မရဘူး။ ငရဲက်မွာပ။

https://sites.google.com/a/thuthusan.net/dhamma/aphorism/notes/khinpoon

မွကူးယူေဖၚျပအပ္ပါသည္။